Een kijkje in de kamer van...

de psycholoog

In de blogserie ‘een kijkje in de kamer van’ neemt psycholoog Anke je mee. Anke geeft als therapeut individuele en groepsbehandelingen aan volwassenen met een ontwikkelingsstoornis. Daarnaast verricht ze onderzoek naar AD(H)D en Autisme bij volwassenen.

 


Mensen hebben vaak al lang gewacht en al een lange tijd geleden een drempel overwonnen om hulp te vragen. Ook is het vaak spannend om over problemen te praten met een vreemde (ik dus in dit geval), de GGZ is soms nog heel nieuw en onbekend en praten over jezelf en gevoelens is niet voor iedereen makkelijk. Een intakegesprek is dus niet alleen maar om vragen te stellen en informatie compleet te maken, maar zeker ook om kennis te maken en vertrouwen te geven zodat we deze reis samen aan kunnen gaan.

Anke Coonen



Voordat ik jullie meeneem in mijn werk- en kamer, zal ik me eerst even voorstellen. Mijn naam is Anke en ik werk sinds ongeveer twee jaar als psycholoog bij Apanta-GGZ. Ik werk met volwassenen, doe onderzoek naar Autisme en ADHD en geef verschillende soorten behandelingen (kort, lang, individueel, groepen).

Mijn werkkamer
Mijn kamer heeft alles wat ik nodig heb om therapie te geven: een afsluitbaar kastje, een whiteboard, een zitje met twee rood beklede stoelen, hier en daar wat groen in de vorm van zuurstofgevende planten, een schilderij en een bureau met computer en een vaste telefoon. Op het tafeltje tussen de twee rode stoelen staan het onmisbare klokje om de tijd in de gaten te houden tijdens gesprekken en de welbekende tissue-box.

In de rode stoel
In één van de rood beklede stoelen breng ik zelf veel tijd door, in de andere zitten regelmatig cliënten. Zij hebben hulp gezocht omdat zij om één of andere reden vastlopen in het leven. Piekeren, angst, somberheid, depressie, relatieproblemen, werkproblemen: het kunnen redenen zijn om bij Apanta aan de bel te trekken. Het eerste gesprek, het zogenaamde intake-gesprek, is spannend voor de meeste cliënten. Men heeft vaak lang gewacht om de drempel te overwinnen om om hulp te vragen. En dan hebben ze regelmatig ook nog even moeten wachten voordat ze in behandeling konden komen: de wachttijden in de GGZ zijn helaas vaak lang. En nu zitten ze eenmaal in die stoel en is het natuurlijk spannend om over problemen te praten met een vreemde (in dit geval met mij dus). De GGZ-wereld is voor veel van onze cliënten nieuw en onbekend. Daarbij is praten over jezelf en je gevoelens  voor veel mensen niet makkelijk en vanzelfsprekend. Een intakegesprek is er dus niet alleen maar om vragen te stellen en voor mij als behandelaar om informatie compleet te hebben, maar ook - en vooral - om kennis te maken en vertrouwen te geven aan de nieuwe cliënt. Op basis van één gesprek is dit een uitdaging en vaak zijn er dus meer gesprekken nodig, of zelfs nog verder onderzoek om beter te kunnen bepalen wat er nodig is. Dit kan ook bij Apanta, maar het kan voor cliënten kan dit wel eens lastig zijn: er gaat weer tijd overheen, terwijl mensen graag zo snel mogelijk aan de slag willen. Genoeg uitdagingen dus. 

Op zoek naar wat iemand beweegt
Mensen die bij mij in behandeling komen zie ik soms een keer in twee weken, soms een keer in de week. Tijdens de Corona-tijd is dat wat anders en vinden de gesprekken veelal via beeldbellen plaats. De gesprekken die ik met mensen voer zijn heel verschillend. In sommige behandelingen gaan we samen heel concreet aan de slag met de nare gedachten en gevoelens die de cliënt heeft. We praten erover, staan er bij stil, onderzoeken hoe hier anders mee om te kunnen gaan en ik reik in sommige gevallen manieren aan die daarbij kunnen ondersteunen. Kan iemand zijn of haar gedachten en gevoelens opschrijven? Wat zorgt ervoor dat iemand zich zo naar voelt? En kunnen we iets aan de context, de negatieve gedachten of hoe iemand daarmee omgaat, doen? In andere gesprekken ben ik meer volgend, benoem en ondersteun ik en stel ik kritische of onderzoekende vragen. Uiteindelijk gaat het erom dat iemand gaat bewegen, dat is de zoektocht. Hoe gaat iemand bijvoorbeeld anders denken, anders met moeilijkheden om of gaat hij of zij andere keuzes maken in het leven waardoor ze weer verder kan. Deze zoektocht is voor mij heel interessant en het voelt voor mij zeer waardevol om hierin iets voor mensen te kunnen betekenen.

Achter mijn bureau 
Als ik niet in de rode stoel zit, zit ik vaak achter mijn bureau. Hier doe ik mijn administratie en verslaglegging, maar doe ik ook onderzoek. Ik doe regelmatig onderzoeken naar Autisme en ADHD. Mensen worden hier soms direct voor aangemeld omdat zij zelf het vermoeden hebben van een ontwikkelingsstoornis en het graag zeker willen weten. Vaker gebeurt het dat men zich aanmeldt met andere klachten en wordt er later pas gedacht dat dit te maken zou kunnen hebben met Autisme of ADHD. De onderzoeken die we doen naar Autisme en ADHD zijn vaak uitgebreid en complex. Mensen hebben namelijk al hun hele leven ‘geleefd’ met de kenmerken en hebben hun manieren gevonden om hiermee om te gaan (of niet). En er spelen vaak nog andere klachten. Om erachter te komen of er sprake is van Autisme of ADHD, voeren we gesprekken met de mensen zelf en één of meer naaste(n). We gebruiken daarvoor een diagnostisch interview als leidraad. Daarnaast overleggen we altijd binnen ons multidisciplinaire team: een diagnose stellen we namelijk nooit alleen. Er worden uitgebreide en zorgvuldige verslagen gemaakt, die mij als therapeut ook helpen om het geheel te overzien en om anderen mee te laten kijken. Bovenal worden ze geschreven voor de client om hen mee te nemen in onze overwegingen en zodat ze deze nog eens na kunnen lezen. 

Bereikbaarheid
Naast mijn computer staat een vaste telefoon. Ook deze is erg belangrijk in mijn kamer: ik moet bereikbaar zijn, voor praktische zaken (een zieke cliënt bijvoorbeeld) en voor cliënten of collega’s die mij nodig hebben om andere redenen. Overleggen met collega’s is een essentieel onderdeel van mijn werk. Ik heb mijn collega’s nodig voor steun, kennis en ervaring en zij kunnen ook bij mij aankloppen. Waar ik de behandelingen en onderzoeken uitvoer, is er altijd een GZ-psycholoog die de regie en eindverantwoordelijkheid heeft en met ik wie ik samen overleg en beslissingen neem.

Belangrijke andere plekken bij Apanta
Tot slot, wil ik jullie toch nog even graag meenemen naar twee belangrijke plekken buíten mijn kamer: de koffieautomaat en de deuropening. De koffieautomaat is welbekend: met een goede kop koffie (of thee) start ik het liefst mijn dag. Daarnaast is het dé plek om collega’s tegen te komen en een praatje te maken. Uiteraard doen we dat tijdens de corona-crisis op veilige afstand van elkaar. Dan is er nog een belangrijke plek die ik niet onderbelicht wil laten en die ligt minder voor de hand: de deuropening! Door corona en het vele thuiswerken is het lastiger, maar de deuropening van mijn kamer bij Apanta betekent veel voor mij in mijn werk. Het is een plek om collega's te begroeten, elkaar te vragen hoe het gaat, een update over elkaars weekend te geven, je uit te laten over een lastig gesprek, of iets te delen waar je juist erg om hebt moeten lachen, om advies te vragen en te overleggen op het moment dat het nodig is.


 

Wat foto's van mijn kamer