“Tussen alle behandelkamers op de 1^e verdieping op de Apanta locatie in Eindhoven bevindt zich de leukste kamer van het pand, namelijk de spelkamer! Ik mag daar speltherapie geven aan kinderen vanaf 5 jaar. Ik neem je door middel van foto’s en mijn verhaal graag mee in mijn wereld. Ik vertel je hoe ik speltherapie inzet, ook tijdens deze corona-periode, en wanneer het een zinvolle behandelmethode is.”

Paula Peters, speltherapeut bij Apanta, team Kind&Jeugd

Wat is speltherapie?
Ik krijg regelmatig de vraag wat ik doe als speltherapeut. Daarvoor is het natuurlijk allereerst belangrijk om te weten wat speltherapie is. Speltherapie is een vorm van psychotherapie voor kinderen waarbij de therapie verloopt via spel. Spel is immers ‘de taal’ van het kind. Om deze reden is het dan ook belangrijk dat er verschillende materialen aanwezig zijn in de spelkamer. In de meeste spelkamers en dus ook in die van mij, zijn vaste elementen aanwezig zoals een zandtafel, water, dieren, beeldjes van mensen (diverse types), poppen, kasteel, winkeltje, creatief materiaal etc.
Door middel van de foto’s die ik in dit blog deel, krijg je een sfeerimpressie van mijn kamer op de Apanta-locatie in Eindhoven.

De taal van het kind
Wat ik bijzonder vind aan speltherapie is dat je de taal van het kind spreekt, namelijk het spel. Hoe spannend het vaak in het begin ook is voor kinderen, in de spelkamer voelen de meeste kinderen zich heel snel op hun gemak. Door het spel maak je enorm snel contact met het kind en krijg je heel veel te zien van de beleving van het kind. Ik vind dit elke keer opnieuw heel bijzonder om te ervaren. 

Wat doe ik als speltherapeut?
In principe ben ik als speltherapeut actief aan het volgen wat het kind laat zien. Soms speel ik zelf ook mee; bijvoorbeeld omdat ik door het kind uitgenodigd word om mee te doen. Het is de kunst om te aan te voelen wanneer je zelf wat toenadering moet zoeken en wanneer je vooral getuige van het spel van het kind moet blijven. Dit wisselend per kind en verandert vaak ook gedurende de therapie. Speltherapie zet je echt in voor het kind zelf, de ouders spelen dus niet mee. Ik spreek de ouders wel op andere momenten. Door middel van oudergesprekken probeer ik hen mee te nemen in wat ik zie bij het kind en hen te ondersteunen in de vragen die zij hebben.

Een stukje meelopen met het kind
Ik vind het mooi dat ik een klein stukje mee op weg mag lopen met kinderen. Uiteraard probeer ik mijn werk los te laten zodra ik na een werkdag naar huis ga, maar er zijn cliënten die je nog lang bijblijven. Dan denk ik bijvoorbeeld aan een jong kindje dat verlieservaringen van belangrijke personen en enkele traumatische gebeurtenissen had meegemaakt. Zij werd aangemeld met angstklachten en zindelijkheidsproblematiek. In dit proces heb ik eerst met het kindje gewerkt om een veilige werkrelatie op te bouwen, zodat de spelkamer een veilige plek werd. Het meisje liet mij in haar spel steeds meer zien over hetgeen wat bij haar speelde en ze gaf mij op een gegeven moment ook duidelijke rollen in haar spel. Met de ouder en school was er regelmatig contact om te bespreken hoe zij dit meisje konden ondersteunen, thuis en op school. Via de veilige werkrelatie en het spel heb ik haar kunnen helpen en inmiddels de speltherapie kunnen afsluiten. Na de therapie sliep ze weer in haar eigen bed, had ze nauwelijks ongelukjes meer en liep ze weer zingend door het huis. Dat soort ervaringen maken dat ik mijn werk als erg waardevol beschouw en waardoor ik met een lach naar mijn werk ga.

Kinderen bezitten over enorm veel veerkracht
Soms is het verdrietig om getuige te zijn van de nare dingen in het leven van een kind, maar wat mij vaak opvalt is de enorme veerkracht die kinderen bezitten. Kinderen zijn heel puur, heel echt. Vaak hebben ze allerlei mooie ideeën en vragen. Hen valt dingen op waar je als volwassenen door logica of door de gedachte ‘zo gaat dat nou eenmaal' niet meer bij stilstaat. Kinderen zetten mij enorm aan het denken. 

Speltherapie door middel van online contact
Door de corona-pandemie waren we genoodzaakt om behandelingen zo veel mogelijk online voor te zetten. Ondanks dat dit op zich wel kan, zeker ter overbrugging van een periode, gaat mijn voorkeur er naar uit dat ik kinderen op locatie zie. Tijdens de tweede golf kunnen we kinderen onder de 12 jaar op locatie zien. Tijdens de eerste golf begin 2020, heb ik veel therapie gegeven via online contact aan de cliënten die al bij mij in behandeling waren. Pas toen we weer op locatie konden werken, heb ik weer nieuwe cliënten aangenomen: het eerste contact is namelijk wel erg belangrijk om je werkrelatie goed te krijgen en dat doe ik liever door middel van ‘live’ contact. Via beeldbellen waren we dan samen met Playmobil bezig of aan het knutselen, ieder aan zijn kant van het scherm. Sommige kinderen gaven een rondleiding door hun kamer en gebruikten hun eigen speelgoed tijdens het beeldbellen. 

Wanneer is speltherapie zinvol? 
Of speltherapie passend is hangt af van de klachten waarmee ouders en kinderen komen. Ook speelt de emotionele ontwikkeling van het kind een grote rol. Sommige kinderen van 10 jaar vinden speltherapie heel fijn, bij andere kinderen is het niet meer zo passend. Het is de taak van de speltherapeut om te kijken wat er nodig is voor het specifieke kind. Bij Apanta krijg je die ruimte en wordt bij het opstellen van een behandelplan verder gekeken dan alleen naar de klachten waarmee kinderen worden aangemeld. De kinderen die ik in mijn spelkamer zie voor speltherapie zijn tussen de 5 en de 12 jaar. Vaak zijn het kinderen met hulpvragen op het gebied van een laag zelfbeeld, trauma, hechtingsproblemen of emotieregulatie. 

Wil je meer verhalen lezen van en door onze medewerkers? Kijk dan op onze blogpagina. 

Apanta blogt

Bij Apanta-ggz lever je zorg met aandacht. Aandacht voor de cliënt en zijn systeem en aandacht voor de collega’s waarmee je samenwerkt. Met elkaar zijn we gericht op het bieden van kwalitatief hoogwaardige zorg en het behalen van behandeldoelen met onze cliënten.

Spreekt jou dit aan? En wil jij werken in een team waar verbinding en collegialiteit hoog in het vaandel staan? Kijk dan of er een vacature is die bij jou past.

Werken bij Apanta